صدور حکم درباره تجاوز با پزشکی قانونی نیست
دکتر آسیه جعفری (کارشناس بالینی سازمان پزشکی قانونی)
فرد مدعی باید اول در مراجع قضائی شکایت خودش را ثبت کند. هر مرجعی اجازه رسیدگی به این موضوع را ندارد و فقط دادگاه مرجع ذیصلاح برای بررسی این نوع پروندههاست. در صورت صدور دستور بررسی از طرف مرجع قضائی، سازمان پزشکی قانونی کلیه بررسیهای لازم را انجام میدهدامکان مراجعه مستقیم به سازمان پزشکی قانونی وجود ندارد و بررسی این موارد منوط به ارجاع فرد آزاردیده از سوی مرجع قضائی به سازمان پزشکی قابرای تشخیص تجاوز، زمان بسیار حائز اهمیت است،اگر فردی مورد آزار قرار بگیرد، زمان مشخصی فرصت هست تا در پزشکی قانونی با نمونهبرداری، دیانای فرد متجاوز از روی ترشحات موجود روی بدن قربانی استخراج شود. برای نمونهبرداریها محدوده زمانی مشخصی وجود دارد بنابراین مهم است که قربانی قبل از شستوشو یا هر اقدام دیگری که موجب ازبینرفتن نمونههای بهجامانده شود، در اولین فرصت برای بررسی و اخذ نمونه مراجعه کند.
اگر یک فرد مؤنث سابقه ارتباط جنسی قبل از آزار ندارد، وقتی مورد آزار قرار میگیرد، بسته به خصوصیات فیزیکی بدن قربانی و شدت خشونت بهکاررفته ممکن است آثار ظاهری ناشی از تجاوز باقی بماند یا نماند. وقتی آزار مقعدی رخ میدهد بسته به مقاومت قربانی ممکن است در اطرف مقعد جرحی ایجاد بشود یا نشود؛ بنابراین برای همه قربانیان آزار جنسی نمیتوان انتظار بروز علائم یکسان داشت. اما بهصورت کلی میتوان گفت اگر کسی رابطه جنسی قبلی نداشته باشد، احتمال برجاماندن آثار تجاوز بیشتر است. اگر سایر نقاط بدن نیز مورد ضربه قرار گیرد مثل جای بستن با طناب، نیشگونگرفتن یا سیلی، این آثار هم در گزارش پزشکی قانونی درج میشود. البته وجود یا نبود آثار، نه ردکننده آزار جنسی است و نه احرازکننده آن، زیرا برای اثبات آزار جنسی باید عدم رضایت احراز شود. یعنی فرد بدون رضایت وارد رابطه جنسی شده باشداحراز رضایت وظیفه پزشکی قانونی نیست،
گاهی ارتباط جنسی به دلیل قولوقرارهایی بین افراد اتفاق میافتد. ممکن است مرد قولش را انجام ندهد و زن برای تلافی ادعای تجاوز بکند. در این موارد در واقع تجاوزی اتفاق نیفتاده، چون فرد رضایت به ارتباط داشته است. پس همه شکایتها آزار جنسی واقعی نیست. اما وقتی ادعای آزار جنسی مطرح میشود، کارشناس سازمان پزشکی قانونی فارغ از رضایت یا عدم رضایت طرفین موظف به انجام بررسیها بهطور کامل است. علاوه بر معاینه سراسر بدن از نظر وجود آثار ضربوجرح، اشیای ارائهشده نظیر البسه، ملحفه و... که احتمال آلودهبودن آنها به ترشحات متجاوز وجود داشته باشد، مورد بررسی قرار میگیرند. نمونهبرداری و بررسیهای آزمایشگاهی به این منظور است که مقداری هرچند اندک از ترشحات متجاوز را روی بدن یا درون حفرههای بدن فرد آزاردیده، پیدا کنیم.
درعینحال معاینات جسمانی و معاینات جنسی را انجام میدهیم تا بتوانیم هرگونه آثار ظاهری را یافته و ثبت کنیم. در نهایت مجموع این یافتهها به مقام قضائی اعلام میشود. البته نتیجه ارزیابیهای آزمایشگاهی دیرتر آماده میشود و در مجموع مقام قضائی با تحقیقات محلی انجامشده و مصاحبه با فرد مدعی و فرد متهم به تجاوز و لحاظ کارشناسیهای ارائهشده توسط پزشکی قانونی به نتیجه میرسد که آیا آزار محرز میشود یا نه
پیچیدگی تشخیص آزار جنسی در همه دنیا وجود دارد،در همه دنیا هم این بحث وجود دارد، حتی در کشورهایی مثل انگلستان، درصد بسیار زیادی از ادعاهای آزار جنسی، به محکومیت متهم ختم نمیشود؛ چراکه اثبات آن بسیار دشوار است. چنانچه آزاردیده با تأخیر مراجعه کند شواهد جسمانی از بین میرود و امکان انجام ارزیابیهای آزمایشگاهی نیز وجود نخواهد داشت
مهمترین نکته درخصوص زنانی که مورد آزار جنسی قرار میگیرند، این است که از حاملگی جلوگیری شود و همچنین از ابتلا به بیماریهایی که از طریق جنسی منتقل میشود (STD) جلوگیری شود. در این خصوص، راهنمای بالینی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تدوین شده و لازم است کلیه پرسنل بهداشتی درمانی از آن مطلع باشند تا بتوانند افرادی که آنها را مورد مشورت قرار میدهند، راهنمایی کنند.
فرد آزاردیده باید به «مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری» ارجاع شود، چون داروهایی که در پروتکل کشوری برای افراد آزاردیده در نظر گرفته شده فقط در این مراکز وجود دارد. این مراکز در برخی بیمارستانها و مراکز بهداشتی درمانی مستقر هستند و برخی از آنها بهصورت ۲۴ ساعته ارائه خدمت میکنند. همه مراکز بهداشتی درمانی از جمله پزشکان و ماماها موظف هستند به این افراد آموزشهای لازم را ارائه دهند.
اگر آزاردیده میخواهد شکایت کند، نباید خودش را بشوید. از طرفی به خاطر رعایت بهداشت و جلوگیری از بیماری باید خودش را هرچه سریعتر بشوید و از طرف دیگر برای افزایش احتمال پاسخ مثبت در نمونهبرداریها نباید بدنش را بشوید؛ بنابراین بهتراست هرچه سریعتر از طرف مرجع قضائی به سازمان پزشکی قانونی ارجاع شود تا نمونهبرداریهای لازم انجام شود
نظر شما :