چرا ایرانی‌ها جدیدا اینقدر خودکشی می‌کنند
دکتر علیرضا عابدین (جامعه‌شناس و متخصص روانشناسی بالینی)
در یک سال اخیر، همه‌گیری کرونا باعث شد که افراد، مدت زمان بیشتری در منزل بمانند و فاصله فیزیکی‌شان با خانواده خود کمتر شود و این مساله به جای بهبود روابط، در برخی خانواده‌ها باعث تشدید آسیب‌های روحی شده است.وقتی فرهنگ حاکم بر جامعه ما به گونه‌ای است که افراد را مجبور می‌کند رفتار‌هایی را که منطبق بر شخصیت واقعی‌شان نیست، از خودشان بروز دهند، در این شرایط این افراد هیچ عاملیتی بر زندگی فردی و اجتماعی خود ندارند و در نتیجه دچار استیصال فرهنگی می‌شوند.این فرهنگ متظاهر در سال‌های اخیر با شدت بیشتری بر کوچکترین واحد‌های جامعه ما یعنی خانواده اثر گذاشته است و اگر این پدیده همچنان ادامه پیدا کند، در آینده شاهد آثار بدخیم‌تر شدن سوء آن خواهیم بود.وقتی افراد نتوانند با استیصال و مشکلات روانی خود به‌درستی مواجه شوند، به علت احساس ترس و گناه، دچار احساس خشم ناشی از استیصال می‌شوند.چنین مساله‌ای درون‌زا شدن خشم را در پی دارد و گاهی مواقع این خشم درون‌زا در قالب خودکشی بروز پیدا می‌کند.
در سال‌های اخیر بروز علایم منفی روانی، اجتماعی، بی‌تفاوتی، بی‌علاقگی و مشکلات روحی را در سال‌های اخیر در جامعه ایران افزایش پیدا کرده است و این علایم بخصوص در خانواده‌هایی نمایان می‌شود که بیشتر از آن که دغدغه پرورش اعضای خانواده را داشته باشند، دچار ممیزی و نگران کنترل آن‌ها هستند.
در چنین جامعه‌ای مسلما نتایج ناگواری مثل خودکشی بیشتر به بار خواهد آمد، اصولا این پدیده روی نسل‌های جدید بیشتر اثر می‌گذارد و به همین دلیل است که در سال‌های اخیر بیش از شاهد رشد آمار خودکشی در میان نوجوانان و جوانان بوده‌ایم.
سال‌ها پیش در جامعه ایران می‌شد نقاط محدود جغرافیایی یا قشر‌های خاص فرهنگی و اقتصادی را مشاهده کرد که مشکلات یا علایم روانی و اجتماعی که منجر به بروز پدیده خودکشی می‌شود، در آن‌ها بیشتر دیده می‌شود، اما اکنون متاسفانه این مساله به تمام جامعه ایران در سنین و اقشار مختلف سرایت کرده و احتمال بروز خودکشی در بسیاری از افرادی که از کمتر نشانه ظاهری در رفتار‌های خود برخوردار هستند، بیشتر شده است.
در سال‌های اخیر برخی نشانه‌ها به صورت بارز در میان افرادی که دچار افسردگی یا دیگر آسیب‌های روانی شده‌اند، وجود داشت که متخصصان یا اطرافیان فرد در صورت مواجهه با آن‌ها می‌توانستند به جلوگیری از خودکشی افراد کمک کنند، اما آنچه که اکنون با آن روبه‌رو هستیم، این است که آسیب‌های روانی که منجر به خودکشی می‌شود به صورتی در جامعه ما همه‌گیر شده است که حتی نشانه‌های آن کمتر در افراد مشخص می‌شود.
بروز این اتفاق نیز ناشی از حاکم بودن تظاهر بر فرهنگ جامعه ایرانی است. در اجتماعی که افراد به پنهان کردن احساسات خود تشویق می‌شوند و حتی در سطح خانواده خود رفتارهایشان را ممیزی می‌کنند، شناسایی آسیب‌های روانی و خشم‌های درونی افراد برای خانواده و اطرافیان فرد بسیار دشوار می‌شود و به همین دلیل، جلوگیری از وقوع این پدیده نیز دشوارتر است.
پیش از این عموم افراد جامعه و به‌ویژه متخصصان تا حدود زیادی می‌توانستند با توجه به بروز علائمی مشخص از قشری را که در معرض پدیده خودکشی هستند، شناسایی و از خودکشی آن‌ها جلوگیری کنند؛ اما اکنون لزوما این علایم شناخته‌شده بروز پیدا نمی‌کنند و، چون افراد جامعه تشویق شده‌اند که احساسات خود بخصوص خشم ناشی از استیصال را قورت بدهند، در نتیجه بسیار مشکل‌تر خواهد بود که بتوان بروز پدیده خودکشی در افراد مختلف را پیش‌بینی کرد.
نظر شما :