دلایل خودنمایی بعضیها در اینستاگرام
دکتر اسماعیل سعدیپور، (استاد روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی)
خودنمایی، فخرفروشی یا رفتارهای هیستریونیک (اختلال شخصیت نمایشی) در دهه های اخیر با رشد بالایی مواجه بوده، این افراد هر کاری که در زندگی شخصی خود انجام می دهند، برای نمایش به دیگران است و خود لذتی از آن نمی برند. انگار باید برای دیگران همانند یک ویترین، زندگی خود را به نمایش بگذارند تا بازخوردی که می خواهند را بتوانند از دیگران دریافت کنند. کمبود محبت و نیاز به دیده شدنهمه ما آدم ها یک نیاز اساسی داریم که آن، نیاز به دیده شدن، نیاز به تعریف و تمجید یا به زبان امروزی نیاز به (Like) است. زمانی که از ما تعریف میکنند حالمان خوب می شود و اگر مورد نقد و قضاوت و ارزیابی قرارمان دهند حالمان بد می شود. این نیاز در همه افراد وجود دارد، اما قطعا شدتش در افراد متفاوت است.
هر رفتاری که وابسته به منشاء درونی نباشد، به سلامت روان ما کمک نخواهد کرد، تصور کنید که چشمه ای در درون خودش جوشش و آب نداشته باشد. هر مقدار هم که ما با سطل از بیرون در آن آب بریزیم این چشمه، چشمه نخواهد شد. لذا ما باید شادابی و خوشبختی و حال خوب را در خودمان جستجو کنیم، نه در تعریف و تمجید دیگران.این رفتارهای افراطی در زنان بیشتر دیده می شود، دلیل این امر آن است که در جامعه ما زنان در محیط زندگی واقعی در مقایسه با مردان محدودیت بیشتری دارند و چون احساس می کنند که در فضای مجازی آزادی بیشتری دارند، سعی می کنند از طریق اینستاگرام آن را جبران کنند.
این رفتارها جبران آن احساس و ذهنیتی است که در دنیای واقعی زنان از طریق پوشش، نوع راه رفتن و خوش گذراندن و ... تجربه می کنند.در دوره نوجوانی، به دلیل ویژگی های این دوره، نوجوان خودش را استثناء می داند و تصور می کند این دنیا یک صحنه نمایش است و هنرپیشه آن، این نوجوان است و مردم نیز به خاطر حرف زدنش، راه رفتنش، لباسی که پوشیده و ... تماشاچی او هستند.لذا در سن نوجوانی این گونه رفتارها طبیعی است؛ اما اینکه یک فرد بزرگسال اینکارها را انجام دهد، دیده شدنش خیلی طبیعی جلوه نمی کند.
دلیل دیگر این خودنمایی ها را محدودیت های دوران کودکی دانستگاهی فرد در خانواده ای بزرگ می شود که پدر و مادر خیلی از نیازهای کودک را ندیده اند و علاوه بر تامین نکردن نیازها، او را مورد تنبیه قرار داده اند. این کودک اصلا در خانواده دیده نشده است و توجهی دریافت نکرده است.بنابراین این عقده های کودکی ممکن است به شکل رفتارهای متظاهرانه و خودنمایانه در بزرگسالی خودش را نشان بدهد. کودکانی که محرومیت های عاطفی داشتند مستعد نشان دادن رفتارهای خودنمایانه بیشتری در بزرگسالی هستند.افرادی که در خانواده هایی بزرگ شده اند که هرچه می خواستند فراهم بوده و پدر و مادر آن ها را لوس، خودشیفته و خودنمایانگر بار آورده اند نیز در بزرگسالی چنین رفتارهایی از خود بروز می دهند. این دو شکل افراطی و تفریطی از دلایل دیگر رفتارهای خودنمایی است.
نقش پررنگ سواد رسانه ایبخش مهم دیگر خودنمایی در فضای مجازی به پایین بودن سطح سواد رسانه ای در جامعه ما برمی گردد، در خیلی از کشورها از اول ابتدایی سواد رسانه ای به کودکان آموزش داده می شود؛ ولی ما در ایران، آموزشی برای دانستن اینکه این زندگی ثانویه و فضای مجازی چیست، چقدر باید در این فضا حضور داشته باشیم، چگونه باید از آن استفاده کنیم، چه نوع اندیشه ای در مقابل آنچه میبینم و دریافت می کنیم و آنچه ارسال می کنیم باید داشته باشیم، نداریم.مهم ترین موئلفه سواد رسانه ای نیز، داشتن تفکر نقادانه است. تفکر نقادانه به معنای ذهن پرسشگر داشتن، به معنای مصرف رسانه ای در حد نیاز و به معنای فکر کردن به پیامد هرگونه فعالیت در فضای مجازی می باشد.
برای درمان خودنمایی های افراطی در فضای مجازی، فرد باید به روانشناس مراجعه کند تا با گذراندن جلسات درمانی متعدد بتواند عزت نفس آسیب دیده خود را ترمیم و بازسازی کند.
نظر شما :