فضای مجازی باعث افزایش خودتحقیری می شود؟

خودتحقیری واژه‌ای است که با مفهوم عزت نفس و احساس حقارت ارتباط مستقیم دارد. برخی از روانشناسان روی ۲ مفهوم عزت نفس و احساس حقارت کار کرده اند. از جمله آلفرد آدلر که می‌گوید همه انسان‌ها با یک مشکل حقارت عضوی به دنیا می‌آیند که برای مثال یک نفر چهره خوبی ندارد و یک نفر قد بلندی ندارد و به هر نوعی مشکل را در خود احساس می‌کند. این حقارت عضوی باعث می‌شود که افراد احساس حقارت کنند. همچنین در نظریات دیگری صحبت از عزت نفس می‌شود. یعنی افرادی که عزت نفس کمی دارند، بسیار سرزنش یا تحقیر می‌شوند یا در مقابل خیلی به آن‌ها توجه می‌شود و خواسته‌های آن‌ها برآورده می‌شود، ممکن است توانایی‌ها و استعداد‌های خود را نادیده بگیرند و خود را تحقیر کنند.
عامل دیگر خود تحقیری، می‌تواند برخی از اختلالات روانشناختی باشد. در واقع این عامل به نقش بیماری‌های روانی بر خودتحقیری و عزت نفس اشاره دارد. برای مثال افرادی که مبتلا به اختلال افسردگی یا اضطراب هستند ممکن است خود را قبول نداشته باشند، خود را کوچک بشمارند و نتوانند خود را ابراز کنند؛ بنابراین کسانی که مبتلا به افسردگی یا اضطراب هستند ممکن است با فقدان عزت نفس و خود تحقیری روبرو شوند.
دلیل اینکه در شبکه‌های اجتماعی افراد تصویر واقعی از خود را نشان نمی‌دهند و تصویری ایده آل و کمال طلبانه از خود و زندگی خود را به نمایش می‌گذارند، گاهی افرادی که دچار احساس حقارت هستند با دیدن این تصویر‌ها نسبت به خود و شرایط زندگی شان احساسات منفی پیدا می‌کنند.واژه مخالف خودتحقیری، خودشیفتگی است. در واقع خودتحقیری در برابر خودشیفتگی قرار می‌گیرد. همچنان که کسی که احساس حقارت می‌کند ممکن است احساس انزوا کرده، تعاملات اجتماعی برقرار نکند و از جمع دور شود، خودشیفتگی هم مطلوب و پسندیده نیست و مشکلات خاصی به همراه خود دارد. نمی‌توانیم این طور بگوییم که فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی باعث افزایش خود تحقیری در جامعه می‌شوند. زیرا درباره بسیاری از افراد شبکه‌های اجتماعی هیچ تأثیری روی آن‌ها ندارد. ممکن است فردی دارای شرایط اقتصادی پایینی باشد، اما از عزت نفس مطلوبی برخوردار باشد و بنابراین برای او تصاویر شبکه‌های اجتماعی اصلاً مهم نیست.در عین حال ممکن است فردی جز افرادی باشد که درگیر اختلالات روان شناختی مثل افسردگی هستند و این افراد در هر شرایطی احساس حقارت را تصور می‌کنند. یعنی برای آن‌ها فضای مجازی و فضای واقعی تفاوتی ندارد.این طور نیست که فضای مجازی بتواند اثر بیشتری روی این افراد بگذارد. این افراد در فضای واقعی زندگی هم ممکن است با این احساس مواجه شوند. برای مثال اگر این فرد به یک سوپرمارکت برود و چیزی بخرد و صاحب مغازه باقی پول او را به کندی پرداخت کند، او تصور می‌کند که، چون وضع پایینی داشته ام پولم را به کندی پرداخت کرده است.بنابراین کسی که احساس حقارت می‌کند در هر فضایی احساس حقارت می‌کند و فضای مجازی یکی از این فضا‌ها است. این طور نیست که فکر کنیم حتماً فضای مجازی ایجاد احساس حقارت را در این افراد افزایش می‌دهد یا این طور نیست که بتوانیم بگوییم فضای مجازی باعث احساس حقارت در افراد شده است.