فقر دلیل افزایش نرخ ترک تحصیل دانش‌آموزان دوره متوسطه
محمدرضا نیک‌نژاد (جامعه‌شناس و کارشناس مسائل آموزشی)
تقریبا در دو دهه گذشته این میزان از فشار اقتصادیکه بر روی جامعه ایران است وجود نداشته است. متاسفانه در سال‌های اخیر تحریم‌ها، فشارهای بین‌المللی و ناکارآمدی بخش‌های مختلف اجرایی و غیر اجرایی باعث بالا رفتن فشار اقتصادی شده است.
زمانی که فشار اقتصادی زیاد می‌شود تمرکز خانواده‌ها متوجه نیازهای اولیه می‌شود، درواقع تمرکز بر نیازهای فیزیولوژیکی همان چیزی که در کف هرم مازلو هم دیده می‌شود. افراد تنها برای زنده ماندن تلاش می‌کنند و قادر هستند تنها نیازهای اولیه خود را برآورده کنند. آموزش در سطح نیازهای ثانویه انسان‌ها قرار می‌گیرد. امروزه پیامد فشارهای اقتصادی در مدارس هم به راحتی قابل مشاهده است.
بسیاری از خانواده‌ها قادر نیستند مانند سال‌های گذشته برای تحصیل فرزندان خود هزینه کنند. اما الان حتی اگر مدرسه درخواست هزینه‌ای کند والدین اقدام به تعویض مدرسه فرزندان خود می‌کنند یا نسبت به هزینه‌های مدارس اعتراض دارند. این بحث برای خانواده‌های متوسط تهرانی است اما این قضیه برای مناطق نابرخوردار متفاوت است.
افراد قدرت انتخاب ندارند مثلا یک مدرسه در روستا قرار دارد و همه برای تحصیل باید به آن جا بروند در این صورت اگر افراد قادر به پرداخت هزینه‌ها باشند ادامه تحصیل می‌دهند و در غیر اینصورت از تحصل باز می‌مانند. به نظر من فشارهای اقتصادی در این زمینه حرف اول را می‌زند. در بسیاری از مناطق پسر نیروی مولد حساب می‌شود و این نیروی درآمدی باید به دنبال کار باشد. از طرف دیگر دخترها در بعضی از بخش‌های جامعه باید زودتر ازدواج کنند تا هزینه آن‌ها از دوش خانواده برداشته شود. تا دولت اول آقای روحانی بر روی خانواه‌ها خیلی فشار اقتصادی وجود نداشت اما در دوره دوم این فشار اقتصادی بالا تاثیر بسزایی در ترک تحصیل دانش‌آموزان داشته است.
البته عوامل دیگری هم برای ترک تحصیل وجود دارد، بیکاری در سطح تحصیل کرده‌های دانشگاهی در ترک تحصیل دانش‌آموزان بسیار تاثیر دارد به عبارتی خانواده‌ها و به خصوص دانش‌آموزان با مشاهده تحصیل کرده‌های بیکار از ادامه تحصیل منصرف می‌شوند وترک تحصیل می‌کنند. امروزه در هر خانواده‌ای نیروی تحصیل کرده بیکار وجود دارد و این ضربه بسیار بزرگی است. این افزایش ترک تحصیل مستقیم به وضعیت اقتصادی بر می‌‌گردد.زیرا آموزش دیگر برای خانواده‌ها اولویت قابل دسترس نیست.
نرگس ملک‌زاده کارشناس آموزشی
آموزش مجازی خود عاملی برای ترک تحصیل می‌تواند باشد. زیرا تعدادی از دانش‌آموزان به وسایل مورد نیاز آموزش آنلاین دسترسی ندارند. همچنین عدم اطلاع خانواده از برنامه‌های آموزشی تلویزیون، سی دی‌های آموزشی و همچنین درسنامه‌ها باعث می‌شود دانش‌آموزان بی‌بضاعت از تحصیل خود باز بمانند. پیگیری‌های زیادی برای بازگشت دانش‌آموزان به تحصیل انجام شده است.
یعنی از مدارس خواسته شده است دانش‌آموزانی که ترک تحصیل کرده‌اند و علت ترک تحصیل آن‌ها مشخص شوند. اما ما نمی‌دانیم علت واقعی است یا نه و همچنین آیا اقدامی برای بازگشت این دانش‌آموزان انجام شده است؟ به نظر من نداشتن امکانات آموزش یکی از مهم‌ترین علت‌ها است. چون بعد از مجازی شدن آموزش برخی از بچه‌ها خود را عقب‌تر از آموزش مدرسه می‌دانند و تمایلی به ادامه تحصیل ندارند. در برخی از فرم‌های دانش‌آموزان ترک تحصیلی به مواردی از جمله بی‌سرپرستی، بدسرپرستی و نداشتن شرایط اشاره شده است.
اما زمانی که از دانش‌آموزان سوال می‌کنیم به ما می‌گویند نه مشکلی نیست فعلا تمایلی به ادامه تحصیل نداریم.
نظر شما :