پساکرونا

کرونا و مسئله تمدنی آن

امروزه بسیاری از پزشکان و پرستاران و گاه طلبه‌های جهادی که در امر خدمت به کرونایی‌ها، خود مبتلا به کرونا شده‌اند، در رنج و شاید مرگ خود چنین حس تنهایی و یا بی‌معنایی را نداشته باشند، ولی این بی‌معنایی و حس تنهایی در عموم مبتلایان به کرونا می‌تواند جای نگرانی داشته باشد که جامعه اسلامی و متولیان فکر و فرهنگ و معنا در آن، نباید نسبت به آن بی‌اعتنا باشند.

کرونا؛ لایه‌های آن و تأثیرات پساکرونا بر تحولات آموزشی

با آمدن کرونا آدم‌ها گوشه‌گیر‌تر شده‌اند

شیوع ویروس کرونا و اعمال محدودیت‌های اعلام شده، انزوای افراد را در سطح جامعه رقم زده و نشاط اجتماعی را کاهش داده است.

دانشگاه در عصر پساجدید

عقب‌نشینی از انواع تماسی که «یک زمانی خطرناک» بودند می‌تواند به قول دبورا تانن استاد زبانشناسی در جورج تاون، تبدیل به طبیعت دوم ما شود و غم‌انگیز اینکه ممکن است به زودی دریابیم که نمی‌توانیم دیگر شستن دست‌هایمان به مدت ۲۰ ثانیه را متوقف کنیم.

در دوران پساکرونا؛ خودکشی‌ها و بستری‌ها فرصتی به برنامه‌ریزی نمی‌دهد

متأسفانه امروز هیچ ابتکار عمل معینی برای سلامت روان جامعه وجود ندارد. حجم مشکلات آنقدر بزرگ است که نیاز به یک برنامه ملی و مشارکت جدی داریم بنابراین فردا که تعداد خودکشی‌ها و بستری‌ها زیاد شد دیگر فرصتی برای برنامه‌ریزی نداریم.

چالش‌های خانواده در پساکرونا

حاکمیت باید راه‌حل مشکلات اجتماعی و ... خود را از محققان و پژوهشگران و دانشگاه‌ها بخواهد. این مراکز می‌توانند چالش‌هایی که بین مردم و حاکمیت در همه ابعاد آن ایجاد شده است شناسایی و با آینده‌پژوهی دقیق نسبت به حل این چالش‌ها اقدام کنند.

زیست فضای کرونایی؛ از ترس تا مسئولیت اجتماعی

اگر همه ما در برابر این بیماری کرونا حس مسئولیت شهروندی و انسانی خود را داشته باشیم، قطعاً به زودی زود این بیماری ریشه‌کن خواهد شد؛ در غیر این صورت، تعداد مبتلایان و متوفیان ناشی از این بیماری هر روز بالاتر خواهد رفت و جان ما و نزدیکانمان را بیش از پیش تهدید خواهد کرد.

بررسی بازگشایی مدارس و آغاز فعالیت و تحصیل دانش‌آموزان در کشورهای مختلف دنیا در دوران شیوع کرونا

بیماری همه‌گیر COVID-۱۹ بر سیستم آموزشی جهان تأثیر گذاشته و منجر به تعطیلی تقریباً کل مدارس، دانشگاه‌‌ها و کالج‌ها شده است. طبق برآورد یونسکو، در ماه مارس، تعطیلی مدارس در سراسر جهان باعث شد ۱.۷ میلیارد دانش‌¬آموز و دانشجو (۹۱ درصد)، دوران مدرسه را در خانه سپری کنند.

کرونا فرصتی طلایی برای بازنگری سیاست های آموزش عالی

یک عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی درباره تفاوت آموزش پساکرونا با دوران قبل از کرونا گفت: به نظر من، آموزش پساکرونا با آموزش قبل از آن متفاوت خواهد بود، زیرا بسیاری از دیدگاه­ ها خواه ناخواه، عوض خواهند شد و سطح انتظارات دانشجویان بالاتر خواهد رفت. آنان می­دانند در دنیایی که دسترسی به انواع اطلاعات تنها با وارد کردن چند واژه ­ی کلیدی امکان­پذیر است، صرف هزینه برای دانشگاه رفتن به قصد کسب آن دانش، لزومی ندارد، ولی از دانشگاه، توقع متعالی­ تری خواهند داشت.

کرونا و مناسک دانشگاهی

جهانِ ما نیازمند ایده‌های نو، رسم‌های نو و سخنان تازه است. کرونا از کار افتادن بسیاری چیزها را در حیات دانشگاهی بر ما آشکار کرده است ولو اینکه این فرایندها به واسطۀ گروه‌خوردگیشان با اقسامی از منافع و سازوکارهای رایج به شدت در برابر این میل پر شتاب به تغییر مقاومت نشان دهند.

اولویت صداقت بر امید در ارتباطات بحران/ روایت ویروس و وب در دوران کرونا

کرونا باعث پرتاب جامعه به وضعیتی جدید شد. در مسئله اپیدمی کرونا، به طور خاص به بازسازی، ترمیم و ایجاد اشکال جدیدی از ارتباطات اجتماعی و رسانه‌ای نیاز داریم. اپیدمی کرونا بر جنبه‌های زیستی، اجتماعی و ارتباطی زندگی انسان‌ها اثر گذاشته است، در مواجهه جامعه جهانی با پدیده کرونا دو جنبه آن به لحاظ زیستی و بهداشتی درمانی و جنبه اطلاعات و اطلاع‌رسانی با شکل‌گیری اصطلاح “اینفودمی” مورد توجه قرار گرفته است.

سوگ ابرازنیافته و تبعات روانشناختی آن در پساکرونا؛ از اختلال تا اعتراض

بر اساس آمار و اطلاعات که از منابع خارجی و منابع داخلی بدست آمده، مرکز انتشار ویروس کرونا چین بود و سپس از این کشور به سرتاسر جهان گسترش یافته است. تجربه کشور ما مبنی بر قرنطینه و تلاش ۲- ۳ ماهه و کاهش تعداد مبتلایان در این مدت و دوباره از سرگیری فضای کسب وکار با افزایش تعداد مبتلایان همراه بود. هر چند متخصصان بر این باور بودند با گرم شدن هوا این ویروس از بین برود اما پیش‌بینی‌ها درست نبوده و این نوعی توهم کنترل در پی داشت. واقعیت این است که همواره در کنترل این ویروس دچار مشکل هستیم و باید در این زمینه تلاش‌های بسیار انجام دهیم.

در بحران کرونا نهاد خانواده را دریابیم/ پیامدهای اجتماعی ناشی از شیوع کرونا

یکی از مهمترین اتفاقات شیوع کرونا، اختلال ارتباطی است که منظور، ارتباط در چارچوب نهادهای مدرن است. قبلا که فرد در محیط آموزشی یا ورزشی بود نوع جدیدی از مناسبات را تجربه می‌کرد در حالی که با شیوع این بحران ارتباطات نیز دچار بحران شد. به دنبال بحران ارتباط، بحران عضویت ایجاد شده است. یعنی انسان‌ها با توجه به اینکه در نهادهای جدید عضو می‌شوند به واسطه ارتباط و عضویت به موقعیت‌های جدید نظیر شغل، فعالیت اجتماعی و…. دست می‌یابند. لذا در شرایط کنونی که امکان ارتباط کاهش یافته است پس امکان عضویت افراد در موقعیت‌ها و نهادهای دیگر نیز کاهش یافته است.

در جستجوی سوگواری‌های ناممکن!

این روزها گفته می‌شود که شیوع کرونا حتی امکان سوگواری تمام و کامل را از ما گرفته است؛ کرونا دست ما را از عزاداری برای عزیزانمان کوتاه کرده است؛ من دوست دارم برای آن عزیزم که از دست رفته، سوگواری کنم، دیگران بیایند و به من تسلی بدهند تا کمی از رنج‌هایم کاسته شود. توجه داشته باشید! مسئله کاسته‌شدن از غم‌های من است. انسانی که به دنبال یک سوگواری پر و پیمان است، اگر باور کند که سوگواری امری ناممکن است، اگر بپذیرد که دوست‌داشتن به معنای ارسطویی آن امری محال است، دیگر پذیرفتن وضعیت کنونی برایش آسان‌تر می‌شود، می‌تواند بپذیرد که مجلس عزایی برگزار نشود، برو و بیایی به مناسبت مرگ عزیزانش نباشد و... زیرا او می‌داند که اساساً سوگواری امری ناممکن است، حتی دوستی هم امری محال است.

کرونا، راهبردهای سیاست‌گذارانه و آسیب‌های اجتماعی

از فرهنگ بارانی تا فرهنگ بحرانی

حادثه کرونا نظم اجتماعی را به هم ریخت، اما مهم‌تر از آن، نظم معنا است، چرا که ساحت‌های مختلف فکری امر اجتماعی را به صورت امری معنادار ارائه می‌دهند. در این خرده جستار به بررسی دیالکتیک معنایی درونی و بیرونی حاصل از اندیشه‌ها و مکاتب فکری مختلف در طول صد سال اخیر و واماندگی آن‌ها در طراحی الگویی از بحران مورد اشاره قرار می‌گیرد. پرسش این جستار این است که پیش از کرونا چه شرایطی از نظر معنای زندگی رواج داشت و کرونا چه بر سر آن آورد؟

کرونا آشکار شدن شکاف فرادست و فرودست و ایده سرنوشت مشترک را به ما نشان می‌دهد

بحث در رابطه با رابطه ‌ای است که بیماری با فرم روابط جاافتاده ما برقرار کرده است و اینکه چگونه توانسته است بخش عمده‌ای را از جا بکند و بخش دیگری را بازآرائی کند جای بحث دارد و برای دریافت اینکه این رابطه در خدمت و یا ویرانگر حیات اجتماعی است نیز باید وجوه مختلفی را بررسی کرد.

عادی‌سازی مناسبات اجتماعی بازتولید فاجعه در وضعیت کرونا

از نتایج به دست آمده از آخرین نظرسنجی ایسپا و معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران می‌توان نتیجه گرفت جامعه وارد فاز عادی‌سازی دوران کرونا شده است بدون آنکه هیچ دلیل موجهی برای آن وجود داشته باشد. شرایطی که در آن افراد کمتر از ماه‌های نخستین ورود به دوران کرونا مسائل بهداشتی را رعایت می‌کنند، کمتر پیگیر اخبار کرونا و اساسا کمتر نگران بحرانی به نام شیوع ویروس کرونا هستند. در این میان شاید نکته قابل توجه، نگرانی به نسبت بیشتر اقشار آسیب‌پذیر جامعه (افراد مسن، افراد ساکن در مناطق کم برخوردار و زنان) در برابر بحران پیش‌روست.

نجات آنجاست که خطر آنجاست

کرونا با حمله قلبی و سرطان تفاوت دارد. آنها امور ممکنند و معلوم نیست که کجا هستند و کی می‌آیند، پس بهتر است به حکم طبع خویش و به سفارش بعضی فیلسوفان مانند اسپینوزا بگوییم، زندگی باید کرد و مرگ را باید به فراموشی سپرد.

افزایش عجیب ازدواج اجباری کودکان بعد از کرونا!

در برخی مناطق کشور مواردی از ازدواج اجباری کودکان به دلیل شرایط اقتصادی بعد از کرونا گزارش شده است.

زیستن در فضای کرونایی

کرونا به‌عنوان یک پدیده جهانی، تهدیدات و فرصت‌های جهانی را نیز به‌وجود آورده است. زندگی در جهان پس‌از کرونا، به بازاندیشی در سیستم زندگی و حیات فکری نیازمند است که می‌تواند تحولات شگرفی را در آینده انسان ایجاد کند. این وضعیت به سادگی به انسان مغرور از پیشرفت‌های به اصطلاح بزرگ، ضعف‌ها و کمبودهای ابتدایی‌اش را گوشزد کرد. اما باید توجه داشت که همین بیماری می‌تواند عامل انسجام اجتماعی و تعامل های همدلانه، همکاری‌های انسان‌مدارانه و تقویت اخلاق‌ اجتماعی نیزباشد.

تأثیر کرونا بر دین‌داری ایرانیان

در جوامعی مانند ایرانِ پس از انقلاب اسلامی، که دین جزو مبانی مشروعیت‌بخش و از منابع خط‌مشی‌گذاری و وضع قوانین و مقررات است، یکی از چالش‌های پیشاروی مدیران و حاکمان، تعیین شعاع علم‌محوری و تخصص‌گرایی است.

پیامدهای ویروس کرونا در چهار سناریو

بحران کرونا درس‌های ملموسی درخصوص استفاده از کلان‌داده‌ها، تحلیل‌ پیشگویانه و سیستم‌های هشدار سریع در پی داشته است. هم‌اکنون هوش مصنوعی به شکلِ سازنده‌تری مورد استفاده قرار می‌گیرد: نه‌تنها در مراحل اولیه همه‌گیری‌ها، بلکه در به حداقل رساندنِ همه خطرهای بالقوه جهانی که چندان وقعی به مرزهای ملی نمی‌نهند. همگان به ابزارهای مرتبط با سلامت مجهز شده‌اند، چراکه مبادلات جهانیِ داده‌های روزآمد بهداشتی اجازه شناسایی زودهنگام خطرها را به ما می‌دهد.

جـهان پسا کرونایی؛ توهم یا واقعیت؟!

اینگونه به نظر می‌رسد که حالا دیگر چه بخواهیم و چه نخواهیم گویا بار دیگر تاریخ دو پاره شده است. آنگونه که در گذشته نیز این دوپاره‌ سازی‌های تاریخی صورت گرفته بود مانند تاریخ پیشا قرون وسطی و پسا قرون وسطی، پیشامدرن و پسامدرن، پیشا جنگ جهانی دوم و پسا جنگ جهان دوم، پیشا انقلاب و پسا انقلاب و این هم نمونه جدید از آن دوپاره سازی‌ها.

در جهان پساکرونا با مسائل هویتی جدیدی مواجه خواهیم شد

معتقدم، کرونا باعث ایجاد انقلابی در روابط انسان‌ها نمی‌شود و به تعبیری، کرونا آخرالزمان نیست؛ هرچند که می‌تواند به‌عنوان یک پدیده و بحران اجتماعی تغییراتی را در جوامع ایجاد کند. در مورد بحران کرونا همچون بسیاری از بحران‌های اجتماعی دیگر، بیش از حد اغراق شده است. هرچند در جریان شیوع ویروس کرونا، نقش دولت‌ها برجسته شد اما در جهان پساکرونا دولت‌ها همچنان روند کوچک شدن‌شان را ادامه می‌دهند. شاید در کوتاه مدت برای دولت‌ها اقتدار ایجاد شود، اما از دست رفتن وجه دموکراتیک آنها، امری بعید است. در جهان پساکرونا، ما با مسائل هویتی جدیدی مواجه خواهیم شد؛ قسمت‌های مجازی زندگی واقعی‌تر می‌شوند و این امر به «تنهایی انسان مدرن» دامن خواهد زد. چهره‌ها گم و احتمالاً شماره ملی‌ها برجسته می‌شوند و مواجهه ما بیشتر با اکانت‌ها خواهد بود. حتی برای نظام‌های حقوقی هم، اکانت‌ها بیش‌ از افراد و شخصیت حقیقی‌شان اهمیت خواهد یافت.