اخبار

این نیز نگذرد...
پیامدهای فرهنگی و اجتماعی شیوع ویروس کرونا در ایران (۱۰)

این نیز نگذرد...

آنچه در این جستار آمده است، صرفا مواضع نویسنده آن است و مواضع دفتر مطالعات فرهنگی جهاد دانشگاهی محسوب نمی‌شود. این دفتر، آماده انتشار نقدهای وارد بر این جستار است.

ادامه مطلب
کرونا، داستان زندگی را تغییر می‌دهد
فاطمه بابائی‌سرور (مدرس زبان و ادبیات فارسی)

کرونا، داستان زندگی را تغییر می‌دهد

یک مدرس زبان و ادبیات فارسی درباره اثرات فرهنگی کروناویروس گفت: در پساکرونا رعایت الگوی مصرف و بخشش در جامعه ما بیشتر خواهد شد، از خشم جامعه کاسته می‌شود، عیب‌ها و نواقص یکدیگر را کمتر خواهیم دید و در کل از نظر اخلاقی رشد خواهیم کرد.

ادامه مطلب
بررسی تطبیقی اخلاق از دیدگاه کانت و سعدی

بررسی تطبیقی اخلاق از دیدگاه کانت و سعدی

هدف این نوشتار آن است که تا ضمن ارائه نظریه اخلاق ِ فضیلت دینی به عنوان تقریری دینی از اخلاق فضیلت در اندیشه و آثار سعدی که متأثر از آموزه‌های مَدرَسی او در نظامیه بغداد و تحت تأثیر شگفت‌ انگیز امام محمد غزالی و نظام اخلاقی او شکل گرفته است از یک سو؛ و تطابق و تمایز این اندیشه با افکار ایمانوئل کانت که از مهم‌ترین اندیشمندان ِ تحول آفرین در زمینه فلسفه و اخلاق در جهان امروز محسوب می‌شود از سوی دیگر؛ به بررسی و واکاوی بپردازد.

ادامه مطلب
سیل کرونا و سد جامعه مدنی
محمدحسین پناهی (جامعه‌شناس)

سیل کرونا و سد جامعه مدنی

به منظور پرداختن بیشتر به ابعاد اجتماعی مساله کرونا، پژوهشگر ایرنا با «محمدحسین پناهی »، «جامعه‌شناس و استاد اسبق دانشگاه علامه طباطبایی»، گفت‌وگویی ترتیب داده که مشروح آن در ذیل آمده است.

ادامه مطلب
احتمال افزایش آسیب‌های اجتماعی نسبت به گذشته
علی انتظاری (عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی)

احتمال افزایش آسیب‌های اجتماعی نسبت به گذشته

مردم قبلاً فکر می‌کردند که سبک زندگی آن‌ها از یک روال بدیهی تبعیت می‌کند اما بعد از اینکه بخشی از عادات خود را به اجبار کرونا کنار گذاشته شدند، معلوم شد این سبک‌ها بدیهی نیست بنابراین به راحتی می‌توانند از عادت‌های گذشته خود دست بکشند.

ادامه مطلب
کرونا تأثیری بر روند سکولاریسم ندارد
بیژن عبدالکریمی (عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه آزاد تهران)

کرونا تأثیری بر روند سکولاریسم ندارد

به نظر من باید کاری کرد که شکاف دولت ـ ملت‌ها کم شود و یک نوع وحدت و وفاق ملی برای مواجهه با بحران‌هایی که در آینده با آن مواجه خواهیم شد، ایجاد کرد. 

ادامه مطلب
مهم‌ترین شگرد‌های خبررسانی در جنگ روانی با محوریت «کرونا»
پیامدهای فرهنگی و اجتماعی شیوع ویروس کرونا در ایران (۸)

مهم‌ترین شگرد‌های خبررسانی در جنگ روانی با محوریت «کرونا»

در حال حاضر شیوع ویروس «کرونا کووید ۲۰۱۹» به مهم‌ترین مسأله جامعه جهانی تبدیل شده است. در این شرایط طبیعتا مردم خواهان آگاهی از مسائل مربوط به این بیماری جدی و خطرناک‌اند. در چنین شرایطی معمولا تشنگی زیادی برای دریافت اطلاعات وجود دارد و بسیاری از افراد تلاش می‌کنند از راه‌های گوناگون به اخبار بیشتری درباره این موضوع دسترسی پیدا کنند تا از سطح ابهام و ناآشنایی نسبت به آن کاسته شود.

ادامه مطلب
بیم و امیدهای جهان پس از کرونا
پیامدهای فرهنگی و اجتماعی شیوع ویروس کرونا در ایران (۷)

بیم و امیدهای جهان پس از کرونا

کرونا وضعیتی استثنایی پدید آورده است که دخالت‌های دولت را گسترش داده، بسیاری از آزادی‌ها را سلب نموده و سیستم‌های بی‌سابقه کنترلی را وضع کرده است. از پلیس‌های رباتیک چینی تا نظامیانِ چوب‌به‌دستِ هندی، با مشروعیتی بی‌سابقه، این فرصت را یافته‌اند که رفت‌و‌آمدهای مردم، خریدها و حتی پوششان را تعیین کنند و در مواردی، گفت‌وگو و خبررسانی درمورد این بیماری را جرم تعریف نمایند. هم‌زمان، مرزهای ملی به‌شدت تقویت شده و الگوهای بیگانه‌هراسی افزایش یافته‌اند. نژادپرستی در اَشکال متنوعی ظاهر شده است و تمامی این موارد به نفع نیروهای سیاسیِ راست‌گرایی است که همواره از گشودگیِ مرزها و ورود مهاجران نگران بودند. دنیای خیالیِ آنها نیز امروز در مقابل ما طرح شده است.

ادامه مطلب
کرونا ومدیریت اقتضایی
پیامدهای فرهنگی و اجتماعی شیوع ویروس کرونا در ایران (۶)

کرونا ومدیریت اقتضایی

ویروس کرونا نشان داد مانند روش‌های کلاسیک مدیریت، نمی‌توان فارغ از محیط وآنچه درمحیط اتفاق می‌افتد، جامعه و سازمان را مدیریت کرد، زیرا به‌وضوح قابل مشاهده است که یک ویروس به‌عنوان یک عامل خارجی چه بر سر اقتصاد، فرهنگ، اجتماع و... آورده است. *** آنچه در این جستار آمده است، دیدگاه‌های نویسنده است و مواضع دفتر مطالعات فرهنگی جهاد دانشگاهی محسوب نمی‌شود.

ادامه مطلب
دولت‌ها نگران محکومیت به سلطه‌گری در عرصه بهداشت و درمان نباشند
مریم رحمانی (استادیار جامعه شناسی دانشگاه بجنورد)

دولت‌ها نگران محکومیت به سلطه‌گری در عرصه بهداشت و درمان نباشند

استادیار جامعه شناسی دانشگاه بجنورد گفت: دولتها نگران نباشند از اینکه در عرصه سیاستگذاری‌های بهداشتی _ درمانی سلطه‌گر نامیده شوند، شاید این تنها سلطه‌گری در تاریخ بشر باشد که مردم در آینده بابت آن قدردان دولت‌هایشان خواهند بود.

ادامه مطلب
انتخاب ما از کرونا تهاجمی وسیع است یا فرصتی عظیم؟
جلیل مسعودی‌فرد (عضو هیئت علمی دانشگاه پیام‌نور خراسان شمالی)

انتخاب ما از کرونا تهاجمی وسیع است یا فرصتی عظیم؟

کرونا مانند بسیاری از مشکلاتی که طی قرن‌های گذشته وجود داشته است می‌تواند برای برخی یک تهاجم باشد و برخی دیگر نیز یک فرصت استثنائی که پس از درگیر شدن بسیاری از کشورها به این بیماری می‌توانیم بهتر از همیشه معنی دهکده جهانی را درک کنیم و اگر در گذشته تنها یک نام از دهکده جهانی وجود داشت، در حال حاضر با تمام وجود می‌توانیم آن را احساس کنیم.

ادامه مطلب
انتظارات جامعه از نهادهای حاکمیتی در دوران شیوع کرونا در استان قم
پیامدهای فرهنگی و اجتماعی شیوع ویروس کرونا در ایران (۵)

انتظارات جامعه از نهادهای حاکمیتی در دوران شیوع کرونا در استان قم

شیوع این ویروس در ایران اما، شکل جدیدی در ساختار اجتماعی وفرهنگی ایران را ایجاد کرد. به نحوی که امروز با شرایطی در کشور مواجه هستیم که در هیچ دروه ای از حافظه ذهنی ۵۰ ساله اخیر مردم مسبوق به سابقه نیست. ویروسی که با شیوع خود تمام معادلات تجاری، شغلی، صنفی و حتی آموزشی و فرهنگی کشور را دگرگون کرده است. *** آنچه در این جستار آمده است، دیدگاه‌های نویسنده است و مواضع دفتر مطالعات فرهنگی جهاد دانشگاهی محسوب نمی‌شود.

ادامه مطلب
اندرز‌های روانشناسان برای دورکاران تازه‌کار
زارا گرین‌بام

اندرز‌های روانشناسان برای دورکاران تازه‌کار

در این هنگامه که کارفرمایان محل‌های‌کار را برای کند‌کردن انتشار ویروس کووید-۱۹ می بندند، روانشناسان صنعتی و سازمانی به مدیران و کارکنان در این مورد که چگونه می‌توانند اثربخش‌تر کار کنند اندرز‌هایی داده‌اند.

ادامه مطلب
نقش فرهنگ در مواجهه با اپیدمی‌ها
اینِس بوره (دانشگاه منچستر)

نقش فرهنگ در مواجهه با اپیدمی‌ها

این جستار اپیدمی اچ.آی.وی/ایدز در آفریقای جنوبی را به‌عنوان نمونه در نظر می‌گیرد و درس‌هایی را بررسی می‌کند که از این نمونه می‌توان درخصوص فرهنگ گرفت. از این منظر، به‌صورت خلاصه بعضی از راه‌های تأثیرگذاری فرهنگ را در مواجهه با اپیدمی‌ها نشان می‌دهد و رویکردهای گوناگونِ درنظرگرفتنِ این تأثیرگذاری‌ها را ارزیابی می‌کند. سپس، بحث خود را با پرداختن به درس‌هایی که از مواجهه با ایدز آموخته‌ایم و نیز کاربست این درس‌ها در مواجهه با شیوه ابولا در آفریقای غربی در سال ۲۰۱۴ توسعه می‌دهد و استدلال می‌کند که در مواجهه بین‌المللی، اغلب، فرهنگ به عاملی خطرآفرین تبدیل شده، چراکه ابعاد ساختاری و زیربنایی نادیده گرفته شده است.

ادامه مطلب
دیالکتیک فراموشی و یادآوری مرگ و زندگی در دوره کرونایی
محمد آقاسی (دبیر ستاد فرهنگ شورای عالی انقلاب فرهنگی و عضو شورای علمی دفتر مطالعات فرهنگی)

دیالکتیک فراموشی و یادآوری مرگ و زندگی در دوره کرونایی

آنچه اپیدمی را ترسناک‌تر می‌کند مرگ است. آنچه که هر روز و هر لحظه بر در زندگی می‌کوبد و انتخاب کرده‌ایم که صدایش را پشت در هزاران توجیه زندگی بگذاریم. کرونا و آمار مرگ و میر، اندیشه مانایی را به مخاطره انداخته و معنای مرگ و معناگیری از مرگ اندیشی یکی دیگر از عناصر این روزهای زندگی شده است.

ادامه مطلب
مسائل اجتماعی پساکرونا جدی است
محمدحسن موسوی چلک

مسائل اجتماعی پساکرونا جدی است

یکی از انتظارات این است که دولت سازوکار این حوزه را از الان برای مدیریت مشکلات روانی، اجتماعی بعد از بحران کرونا اتخاذ کند و حتی سیستم قضایی، انتظامی باید قوی‌تر از قبل در این حوزه آمادگی لازم را کسب کنند.

ادامه مطلب
دستاوردهای کرونا
عماد افروغ

دستاوردهای کرونا

قطع نظرازآسیب‌هایی که در جریان شیوع این ویروس به جسم انسان‌ها وارد شده و همچنین آسیب‌های اقتصادی که برخی از اقشار را درگیرکرده است، تحولاتی به لحاظ زیست‌محیطی، سیاسی، اجتماعی و الهی رقم خورده که آدمی آرزو می‌کند کاش کماکان این اوضاع (بحران کرونا) ادامه داشته باشد!

ادامه مطلب