جستارهای فرهنگی

تبارشناسی آزادی

تحول در گروه‌های مرجع: بحران یا تغییر؟

سیطره فقر بر سپهر آموزش/ تأملی بر نهاد آموزش در عهد پاندمی

اگر بپذیریم که آموزش رایگان حق عمومی بشر است در این صورت در باب نسبت آموزش و ساحت اجتماعی می توان سرفصل هایی تامل برانگیز گشود

تنها خانواده است که می‌ماند!

باید توجه داشت که خانواده، ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین گروه مرجع است و پناه بردن به آن، فروریختن مرجعیت جامعه یا دست‌کم مدرنیته در یک جامعه را نشان می‌دهد. افراد به مرجعیت پیش‌مدرن پناه می‌برند چرا که جامعه در ساختن گروه‌های مرجع مدرن شکست خورده است.

«می‌دانم ولی...»

هرگاه در هر جا هر شکلی از آموزش و الگوهای مربوط به آن طرح می‌شود واجد چنان جذابیتی می‌شود که در سطوح رسمی و غیر رسمی به سرعت فراگیر شده و به فرایند اصلی مواجه شدن با مسئله تبدیل می‌شود. مهم نیست از چه مسئله‌ای سخن می‌گوییم: قاچاق کالا، اعتیاد، مهارت‌های زناشویی، اختلاس، مصرف رسانه‌ای و... .

سواد رسانه‌ای: چیدن گل سرخ!

زمانی مشکل این بود که اطلاعات را چگونه به دست آوریم. پیدا کردن منبع اطلاعات، بیشترین دشواری تحقیق بود. امروز این گونه نیست. اطلاعات فراوان وجود دارند اما یافتن معیارها دشوار شده است؛ معیارهایی که با تمرکز بر آن‌ها تشخیص دهیم کدام داده‌ها و چه تحلیل‌هایی درست هستند. یافتن اطلاعات مثل صید در دریای توفانی است. در میان داده‌های نادرست، شایعه‌ها، اطلاعات مغلوط، مطالب سوگیرانه، تحلیل‌های یک‌بعدی و مانند این‌ها، رسیدن به پاسخ معتبر و دقیق، مثل چیدن گل سرخ در گلزاری است پرگل اما آشفته که تنه‌ها و شاخه‌های پرخار گل‌ها، پیش از چیدن هر گلی، دست و بدن هر که به چیدن گل قصد کند را می‌خراشند. چه کنیم که با کمترین آسیب، گل‌های آگاهی و دانش را از رسانه‌ها بچینیم؟ پاسخ، دست‌یابی به سواد رسانه‌ای است. شناختن سره از ناسره در رسانه‌ها، دانش و هنری مهم برای انسان امروز است. چه بسیار صاحب‌نظران دانشمندی که با رجوع به اطلاعات نادرست رسانه‌ها، حتی در زمینه‌ی تخصصی خود، نظر نادرستی را بیان کرده‌اند.

کرونا و ادبیات سرد: درباره سواد رسانه ای در عصر کرونا

دنیای امروز یک سازمان بزرگ ارتباطی است و هر شهروندی یک عضو خیلی خیلی کوچک آن بوده و با جریان ارتباطی به نحوی تعامل و ارتباط دارد. هر شخصی نقشی و تکلیفی داشته و توسط قاعده مندی ها یا دستورالعمل هایی به او اعلام می‌شود که در جریان این سازمان بزرگ پردازش شده و بر او واجب می شود. از این رو ضرورت است که تک تک ما بتوانیم دستخط آنها را بخوانیم. اما واقعاً چه کسانی خط ها را می نویسند و چه کسانی آنها را به ما ابلاغ می کنند و قرار است که آینده نقش ما چه شود و به کجا برسیم؟

دانشگاه و سیاست در ایران

تشکل‌ها و انجمن‌ها عاملان اصلی پیشرانی فعالیت دانشجویی در دانشگاه

انفعال یا عدم انفعال دانشگاه در قبال مسائل جامعه

سرخوردگی سیاسی و افول جنبش دانشجویی در ایران

دانشجویان یکی از مستعدترین طبقات و اقشار جامعه برای مشارکت در فعالیت‌های سیاسی هستند. در مورد چرایی مشارکت گسترده دانشجویان در مسایل سیاسی، برخی از صاحب‌نظران به مسائلی همچون پیوند دانشجویان با روشنفکران، جوانی، دوری از خانواده، مشکلات معطوف به زیست دانشجویی و خوابگاهی، عدم اشتغال، وضعیت نامطلوب جنسی و... اشاره کرده‌اند.این صاحب‌نظران آرمانگرایی و رادیکالیسم را دو ویژگی عمده جنبشهای دانشجویی دانسته و از آن به عنوان میزان الحراره جامعه یاد کرده‌اند.

اسلام‌هراسی و توهین به پیامبر اسلام در غرب

تحلیل چرایی وچگونگی اسلام هراسی در هر کدام از دوران مذکور وشناخت روش‌ها وابزارهای آن هرکدام به تنهایی مجال مختص به خود را مطلبد ولی به طورکلی باید دانست که توهین به پیامبر اسلام وسایر مقدسات اسلامی، قرآن سوزی ، حمله به مساجد، توهین و تحقیر مسلمانان، ارایه چهره‌ی کاملا منفی در رسانه‌ها به منظور ایجاد حس منفی از اسلام در افکار عمومی و...به عنوان مصادیق اسلام‌هراسی در جهت مدیریت موج معناگرایی و معنویت‌خواهی درغرب است که توسط صاحبان زروزور در دنیای غرب به صورت مستمر وهدفمند درحال اجراست.

دانشگاه و فقدان امور فرهنگی

چشم انداز مشترک برای فرزندآوری

ادراک خطر و سواد کرونا

صورت مسأله کرونا خیلی پیچیده نیست. شیوع این بیماری در ایران و جهان شتاب و شدت مخاطره‌آمیزی به خود گرفته است. اما به نظر می‌رسد، مدیریت پیشــــگیری و درمان، حساسیت عمومی و درک همه‌جانبه ابعاد آن متناسب با وضعیت کنونی نیست.

نقش جامعه‌پذیری جدید «همگانی» در مهار کرونا

بعد از همه‌گیری ویروس کرونا در جهان و ملاحظه مرگ و میرهای گسترده ناشی از آن و با توجه به پیشرفت‌های شگرف انسان در علوم، نگاه‌ها برای مهار این بیماری به متولیان علوم آزمایشگاهی و پزشکی دوخته شد و امید می‌رفت که اندکی بعد، راه‌حل‌های علمی برای مهار آن اعلام و آزمایش شود و جهان از شر این ویروس خطرناک رهایی یابد.

بی‌توجهی به حقوق اجتماعی در روزهای کرونایی

پدیده بیماری کرونا چند وجه دارد و باید مورد آسیب‌شناسی قرار بگیرد. از ابتدا به این پدیده کاملاً از وجه پزشکی نگاه شد و جامعه از وجود وجوه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی غافل شد. گفته شد که اگر کسی، تغذیه خوبی داشته باشد، مشکلات بسامان می‌شود، در صورتی که دیدیم چیزهای دیگری مانند تنظیم روابط اجتماعی و سبک زندگی نیز مهم هستند.

رفتار فردی، تغییرات جمعیتی و تحولات تاریخی: نقدی بر فروکاست‌های رفتارگرایانه

پدیدآیی ایدۀ جمعیت و نسبتش با ثروت و ترقی در ایران معاصر همزمان است با بحران‌های عظیم مربوط به بیماری‌های همه‌گیری همچون قحطی‌های ویرانگر در دوران قاجار که بخش عمده‌ای از جمعیت را به کام مرگ می‌فرستاد و با پدیدآیی بحران جمعیت مداخل دولتی نیز کاهش می‌‌یافت.

انفعالِ دانشگاه؛ استراتژی حیات و بقاء در شرایط ناروا

مطابق آنچه شرح آن گذشت، معلوم می‌شود که در فضای گفتمانیِ جامعۀ ایرانی و متأثر از نظام تربیتیِ غالب که که به‌جای احترام به تفاوت و ارزش‌قائل‌شدن برای خلاقیت، ارزش را در هم‌شکلی و متابعت تعریف می‌کند، تضاد، معنایی منفی به خود می‌گیرد و تعبیرِ «تضاد سازنده» مقوله‌ای ناآشنا است که ترکیبی مهمل را به ذهن متبادر می‌سازد. در چنین ساختاری از نظام معنایی، سلامت و سعادت، تنها در «توافق» معنا می‌شود و توافق نیز تنها در تصدیق بالادست، تبعیت از او و هم‌شکلی با او، ازطریقِ وفاداری و فداکاری تعریف می‌شود. درنتیجه، تفسیرِ انسان دانشگاهی از فعالیت در موقعیت‌های متعارض بسیار پرهزینه و بی‌فایده به نظر می‌رسد و لذا احتسابات عمل‌گرایانه، انسان دانشگاهی را در جهت رفع نیازهای خود، به سمت اتخاد استراتژی‌های انفعالی سوق می‌دهد و در نهایت، منجر به رفتارهای انفعالی می‌شود. این چارچوب با درنظرگرفتنِ هر دو سوی عاملیت و ساختار، توانایی آن را دارد تا افزون بر تحلیل رفتار انفعالیِ سازمان دانشگاه و انسان دانشگاهی، رفتار افراطیِ برخی سازمان‌های سیاستی و پرخاشگری و برتری‌طلبیِ برخی از سیاستمدارانِ فعال در چنین فضایی را نیز تحلیل نماید.

بیشتر اختلافات زناشویی ناشی از نداشتن دو مهارت است

روانشناس بالینی و مشاور خانواده، با عنوان این مطلب که سرکوب احساسات و عدم ابراز صحیح آنها منجر به اضطراب و افسردگی می شود، گفت: بیشتر اختلافات زناشویی ناشی از نداشتن دو مهارت است.