مطالب مرتبط با کلید واژه

جامعه شناسی


زنگ خطر افزایش آمار خودکشی زنان به صدا درآمده

زنگ خطر افزایش آمار خودکشی زنان به صدا درآمده

فقر، بیکاری، افسردگی، ناامیدی و در یک سال اخیر هم بیماری کرونا باعث شده خشونت‌های خانوادگی افزایش یابد به طوری که این خشونت‌ها در بالا رفتن آمار خودکشی در استان‌های غربی و به‌ویژه در بین دختران بروز و نمود نگران‌کننده‌ای داشته باشد.

ادامه مطلب
ریشه توهین به قومیت ها از کجا نشات می گیرد؟

ریشه توهین به قومیت ها از کجا نشات می گیرد؟

۱۰۳ قوم مختلف، ایران را تشکیل داده است و هر کدام با نقش خود، فرهنگ ایرانی را ساخته‌اند اما متاسفانه هر از گاهی سخنانی از اینطرف و آنطرف توسط اشخاصی با محتوای توهین و تحقیر علیه اقوام به گوش می‌رسد که جای تاسف دارد.

ادامه مطلب
حاشیه‌نشینی یعنی خشونت علیه زنان

حاشیه‌نشینی یعنی خشونت علیه زنان

چهار دیوار با بلوک‌های سیمانی خمیده بالا رفته‌اند، نایلون ضخیمی بالای دیوارها کشیده شده است تا زیر تگرگ و باران‌های طولانی بلرزد و بایستد و چارچوبی فلزی که به ملات کم‌جان بلوک‌های سیمانی جوش خورده و وصله شده است تا شاید روزی دری در آن تعبیه شود.

ادامه مطلب
رهاکنندگان ماسک در جامعه قوه خودکنترلی ندارند

رهاکنندگان ماسک در جامعه قوه خودکنترلی ندارند

کسانی در جامعه هستند که پس از استفاده از ماسک آن را در محیط جامعه رها می‌کنند و موجب آلوده شدن مکان‌های عمومی می‌شوند، این می‌تواند نوعی دهن‌کجی به سیاست‌های دولتی و بهداشتی باشد اما برای سلامت مردم خطرناک باشد.

ادامه مطلب
آیا مردان باید از حقوق زنان دفاع کنند؟

آیا مردان باید از حقوق زنان دفاع کنند؟

در یک جمع‌بندی می‌توان به پرسش‌های آغازین رجعت کرد. آیا مردان باید از حقوق زنان دفاع کنند؟ بلی! این امر در قالب «کنشی همدلانه» به کیفیت زیست جمعی می‌انجامد. کنشی که هم توجیه ساختاری دارد، هم توجیه فلسفی، هم توجیه کارکردی. مرز این دفاعیه کجاست؟ اقالیم انسانیت آنجا که جنسیت کمرنگ می‌شود! چگونگی این امر در «عرصه عمومی» تعریف می‌شود و با «مفاهمه» تقویت خواهد شد. در واقع مفاهمه اهرم اصلی این تعامل است. چنان مهم که هر گونه تعاملی بدون مفاهمه جنسیت‌ها-احتمالا- به تضاد خودش خواهد انجامید! همگی باید به این امر یاری برسانند. باید این مسیر تمدن‌گرا را با همراهی یکدیگر طی کنیم. همراهی توام با محبت و عاری از خشونت!

ادامه مطلب
انفعال دانشگاه در حل مسایل جامعه
تو ز پرسش رهی و من ز هلاک

انفعال دانشگاه در حل مسایل جامعه

سخن از انفعال دانشگاه است. در واژه‌نامه‌های فارسی، نزدیک‌ترین واژه به انفعال، شرمندگی است. از قضا در متن حاضر بس به‌جا است که شرمندگی را به جای انفعال به کار بریم. دانشگاه از غم بی‌پاسخی شرمنده‌ است. همه سو سخن از انفعال دانشگاه است. مقام‌های اجرایی می‌گویند دانشگاه راه حل‌های مناسبی به ما نمی‌دهد. حرف ما را به خودمان تحویل می‌دهد. صنعت می‌گوید دانشگاه هر جا وارد شده، خودش و ما را گیر انداخته است. بازاری‌ها از دانشگاه زده شده‌اند و می‌گویند دانشگاهی‌ها راه حلی ندارند. استاد دانشگاه هم خودش در سیستم اداری بسته‌ای قفل می‌بیند و می‌گوید اگر دانشگاه دست مرا نبسته بود چنین و چنان می‌کردم. آیا این‌ها همه یعنی این که دانشگاه منفعل است؟ انفعال دانشگاه یعنی این که دانشگاه آماج انتقادها در مورد مسایل حل‌نشده است به جای این که بتواند راه حلی نشان دهد، از بی‌پاسخی در مسایل مختلف شرمنده است. در واقع ممکن است دانشگاه پاسخ‌های بسیاری داشته باشد اما نه آن پاسخ‌هایی که به کار آمده باشند. چرا دانشگاه نمی‌تواند پاسخی پذیرفتنی به پرسش‌های جامعه، بازار، صنعت و دولت بدهد؟ این متن در پی پاسخ گفتن به همین پرسش است.

ادامه مطلب
کودک و کودکی تنها دو مفهوم نیستند بلکه دو مفهوم از دو قلمرو متفاوت هستند

کودک و کودکی تنها دو مفهوم نیستند بلکه دو مفهوم از دو قلمرو متفاوت هستند

عده‌ای از والدین فرزندان خود جزو دارایی و مایملک خود می‌پندارند و فکر می‌کنند هر طور که دوست دارند می‌توانند با آنها رفتار کنند، معمولا خانواده‌ها چون فکر می‌کنند فرزندان در خانه هستند بنابراین جزو املاک آنها محسوب می شود این در حالی است که خانواده‌ها هم باید هنجارهای جامعه را به کودکان خود یاد دهند و هم ارزشهای خود را. ارزش‌هایی که والدین یاد می دهند موقتی است و فرزندان وقتی بزرگ شدند خود ارزش‌های خود را انتخاب می‌کنند. بنابراین کودک امر خصوصی ما نیست بلکه هم متعلق به امر خصوصی و هم متعلق به اجتماعی بزرگ است.

ادامه مطلب
راه برون‌رفت جامعه از گرداب آسیب‌های اجتماعی چیست؟‌

راه برون‌رفت جامعه از گرداب آسیب‌های اجتماعی چیست؟‌

سرمنشاء تشکیل آسیب‌های اجتماعی، به اختلال در کارکرد نهادها برمی‌گردد؛ یعنی نهادها دیگر نتوانند کار کنند، خانواده کارآیی خود را از دست بدهد، مدرسه خوب کار نکند، کارکرد رسانه، اقتصاد و نهادهای مدنی مختل شود و ... این وضعیت در مختصرترین بیان یعنی اختلال در کارکرد نهادی است؛ یعنی نهادها ناکارکرد و یا بد کارکرد می‌شود.

ادامه مطلب
بحران نوجوانی در ایران؛ از اعتیاد به فضای مجازی تا شیفتگی نسبت به لایک‌های کاربران

بحران نوجوانی در ایران؛ از اعتیاد به فضای مجازی تا شیفتگی نسبت به لایک‌های کاربران

معاون پژوهشی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور افسردگی، اضطراب، استرس و اختلال خوردن را از شایع‌ترین اختلالات روانشناختی در دوران نوجوانی عنوان کرد و گفت: پرخاشگری و خشونت به ویژه در پسران نوجوان نگران‌کننده است؛ براساس گزارش WHO، خشونت بین فردی باعث شده هر ماهه حدود ۱۸۰ مرگ و میر بین نوجوانان در سراسر جهان رخ دهد؛ دختران نوجوان نیز به احتمال زیاد قربانی و یا ابزاری برای اعمال این خشونت یا پرخاشگری خواهند شد.

ادامه مطلب
تکرار ارتکاب به جرایم آن‌ها را کم ‌هزینه و ارزان ‌می‌کند

تکرار ارتکاب به جرایم آن‌ها را کم ‌هزینه و ارزان ‌می‌کند

بر اساس تحلیل می‌توان گفت که اگر فقر و ناداری و بیکاری گسترش پیدا کند به‌طور طبیعی و همزمان هم منافع سرقت را برای فرد بالا می‌برد و حتی ضرورت و هم هزینه‌های آن را کم می‌کند. یک کارمند یا کارگری که شغل خوبی یا حتی بخور و نمیری دارد، کمتر انگیزه یا نیاز پیدا می‌کند که دست به سرقت بزند به ویژه که می‌ترسد.

ادامه مطلب
احساس گناه و آستیگمای اجتماعی بیماران کرونایی

احساس گناه و آستیگمای اجتماعی بیماران کرونایی

قوانین حمایتی از بیماران کرونایی منجر به مسئولیت پذیری، کاهش فشار روانی و افزایش صداقت در فرد مبتلا خواهد شد. رسانه‌ها همچنان و بدون وقفه باید در جهت آگاهی بخشی و فرهنگ سازی در جهت گذران روزگار کرونایی بازیگرانی فعال باشند.

ادامه مطلب
کتاب کرونا و جامعه ایران منتشر شد

کتاب کرونا و جامعه ایران منتشر شد

کتاب کرونا و جامعه ایران سویه‌های فرهنگی و اجتماعی به کوشش، محمد سلگی، داریوش مطلبی، اسماعیل غلامی پور در تابستان ۱۳۹۹ از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شد.

ادامه مطلب
قطع ریشه‌ اعتیاد چگونه امکان‌پذیر است؟

قطع ریشه‌ اعتیاد چگونه امکان‌پذیر است؟

تا بسترهای اجتماعی عوامل برانگیزنده به اعتیاد گسترده است، عوامل بازدارنده قدرت مانور کمتری دارند. عوامل برانگیزنده اعتیاد، یک منظومه متعدد الابعاد و اجزا با سطوح و جنبه‌ها و جلوه‌های گوناگون است که هر لحظه در حال تغییر چهره هستند، برای قطع ریشه‌های اختاپوس اعتیاد در جامعه، باید قدرت عمل و مانور عوامل بازدارنده افزایش یابد.

ادامه مطلب
رمزگشایی قتل رومینا در تالش

رمزگشایی قتل رومینا در تالش

قتل یک پدیده چندوجهی و دارای ابعاد روانی، اجتماعی، اقتصادی و...است. نکته مهم این است که قتل اخیر را باید در ساختار اجتماعی معنی کرد چرا که افراد درون ساختارها اقدام به قتل می‌‌کنند و قتل با سرمایه فرهنگی و اجتماعی ارتباط تنگاتنگ دارد.

ادامه مطلب
پدیده‌شناسی امید اجتماعی

پدیده‌شناسی امید اجتماعی

برخی شاخص‌ها مانند: رشد افسردگی، بیکاری ساختاری و گسترده، عدم تضمین موفقیت برای استراتژی‌های اخلاقی و قانونی در جامعه، میل به مهاجرت، درصد بالای نارضایتی شغلی و بیگانگی نقش در جامعه از جمله شاخص‌های پایین‌بودن امید اجتماعی در ایران است. چرا جامعه ایرانی، جامعه افسرده‌ای است؟

ادامه مطلب
اگر وضعیت رشد جمعیت ایران به همین منوال پیش برود، کشور ما به یک «خانه سالمندان بزرگ» تبدیل می‌شود
در گفت‌وگوی با دکتر محمود مشفق مطرح شد؛

اگر وضعیت رشد جمعیت ایران به همین منوال پیش برود، کشور ما به یک «خانه سالمندان بزرگ» تبدیل می‌شود

جمعیت هر کشور باید با یک تعادل و توازن درونی و بیرونی همراه باشد که جمعیت بتواند به استحکام و بقای نظام اجتماعی کمک کند. نگاه سیاست‌های ابلاغی رهبری هم به این متعادل‌سازی کمی و کیفی جمعیت دوخته شده است. یعنی هم به رشد کمی جمعیت توجه می‌کند که کشور دچار پیری و کمبود نیروی انسانی نشود، از طرف دیگر، به افزایش امید به زندگی، رونق سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی، کاهش آسیب‌های اجتماعی و حتی بازتوزیع جمعیت در پهنه کشور توجه می‌کند.

ادامه مطلب
گل داودی و شمشیر: تأملی آنتروپولوژیکال درباره «قتل رومینا»

گل داودی و شمشیر: تأملی آنتروپولوژیکال درباره «قتل رومینا»

در سال ۱۹۴۶ روث بندیکت مطالعه خود بر روی فرهنگ ژاپن را با عنوان گل داودی و شمشیر: مطالعه‌ای درباره الگوهای فرهنگی در ژاپن را منتشر کرد. این کتاب با تمامی انتقادات و نقدهای بنیادینی که بر آن شده است کما کان یکی از آثار مهم در فهم خلقیات فرهنگی ژاپنی‌ها به شمار می رود. اما آنچه رویکرد بندیکت را برای مطالعه قتل رومینا در تالشِ ایران حائز اهمیت می‌کند دو مفهوم کلیدی در مفصلبندی نظری بندیکت است: فرهنگ‌های شرم-محور و فرهنگ‌های گناه-محور.

ادامه مطلب
تاملی روانشناختی بر دنیای پساکرونا و سبک زندگی آدمیان
کرونا و ذهن¬آگاهی

تاملی روانشناختی بر دنیای پساکرونا و سبک زندگی آدمیان

یکی از روشهای جدید درمان در روانشناسی، درمانهای مبتنی بر ذهن‌آگاهی هستند. ذهن‌آگاهی رویکردی است که تاکید بسیار بر “‌اکنون” و “ اینجا” دارد و‌ نه تنها زیستن در زمان حال، بلکه توانایی “‌زیست ساده” و “ساده زیستن”. یکی از شاخص‌های اصلی این رویکرد توانایی برخورداری از ذهنی” ژله”‌ای است که نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری بالا و متوقف‌نشدن در گذشته و ‌توانایی “‌عبور” از رخدادها و وقایع و آدم‌ها و حرف‌هاست تا به راحتی به “آرامش” رسید و آرامش را در وجود خود ایجاد کرد. 

ادامه مطلب